Yeni anlayışların hayat bulduğu bir yüzyılda yaşıyoruz. Sanayi devrimi ve öncesinde var olan mülkiyet esaslı zenginlik kavramları artık şekil değiştiriyor. Hatta eski Marksist akımların aksine yenidünya kuralları mülk ya da sermaye sahiplerinin değil, fikir sahiplerinin zenginleştiği bir dünya yaratıyor.
Son dönemin zenginleşen kişi ve şirketlerine baktığımızda özellikle kitle kaynak (crowd sourcing) yöntemini kullanan yöntemlerin yüksek başarıya ulaştığını görüyoruz.
Peki, kitle kaynak (crowd sourcing) ne demek?
Kitle kaynak, bir sorunun çözümünün hazırı yok ise, kendi çalışanlarından veya piyasadaki seçme profesyonel danışman ya da uzmanlardan değil, kitlelerden, yani becerebilen herhangi birisinden sağlanması sürecine verilen isimdir/sıfattır.
Bunu en iyi yapanlardan biri Facebook’tur. Çünkü içerik hazırlamasına gerek olmadan, alıcı ve satıcıların bir araya gelmesini sağlar. Örneğin biri içerik hazırlar ve diğeri de o içeriği kullanır. Bu bölümü için Facebook ne anlamlı bir maliyete katlanır ne de bir içerik yaratır. Ancak milyarlarca insanın içerik yaratmasını ve milyarlarca insanın da bunu okumasını ve/veya paylaşmasını sağlar. Gelirini de bu okuyan ve yazan insanlara gösterdiği reklamlardan sağlar. Ancak tek amacı alt yapısını uygun tutmak ve buna uygun sistemi ve fikri oluşturmaktır.
Aslında kitle kaynak kullanımı sanıldığı kadar da yeni değildir. İngiliz Parlamentosu, 1700’lü yıllarda gemilerin dünya üzerindeki yerlerini doğu-batı yönünde kolayca ve hassas hesaplayabilmelerini sağlamak amacıyla bir Mükâfat Kanunu geçirmiştir. Bununla başlayan 40 yıllık bir yarış sonucu geliştirilen bir kronometre ile kazanan daha önce tahta saat kulesi yapan marangoz John Harrison olmuştur. En yakın rakibi Nevil Maskelyne, ayın gökte kat ettiği mesafelerin ölçümüne dayanan, bulutsuz gece ve karmaşık hesaplar gerektiren bir yöntem geliştirmiş ama kronometrenin daha kolay ve yaklaşık on kat daha hassas sonucu karşısında yenik düşmüştür. Böylece kitleleri kullanarak en iyi kronometrenin yapımını sağlamıştır.
“Dünyanın en büyük taksi şirketinin (UBER) tek bir taksisi bile yok; dünyanın en popüler medya şirketi (FACEBOOK) tek bir içerik bile üretmiyor; dünyanın en önemli perakendecisinin (ALIBABA) hiç stoğu bulunmuyor; dünyanın en büyük konaklama sağlayıcısının (AIRBNB) tek bir gayrimenkulü yok. İlginç bir şeyler oluyor. “ Tom Goodwin
Artık önemli olan kaynaklara sahip olmak değil, kaynakları bir araya getirebilmek. Kaynakları bir araya getirirken maliyete bile katlanmanız gerekmeyebiliyor. Önemli olan, gerçek ve inandığınız bir vizyonunuzun olması ve tabi ki yaratıcılığınızın ön plana çıkması. Bunun Türkiye’de de Yemek Sepeti, Çiçek Sepeti, Bitaksi gibi web siteleri ile ortaya çıkmış yerli örnekleri de var. Ya da son dönemlerde benim çok hoşuma giden örneklerden bir tanesi FiloBroker. Türkiye’de daha önceden uygulanmamış bir fikir ve firmaların sermaye olmadan nasıl araç kiralama sorunlarını çözebileceğiniz konusunda ciddi avantajlar sunuyor.
Bence işinizi yeniden modellemenin ve planlamanın vakti geldi. Çünkü fikirlerin hızlı bir şekilde yayıldığı ve sizi destekleyen insanların olduğu bir dünyaya ihtiyacınız var. O yüzden vizyonunuzu tanımlamanın ve diğer insanların desteğini istemenin vakti geldi de geçiyor. İster müteşebbis, ister çalışan olun neye inandığınızı yeniden tanımlamak, dünyada sürdürülebilir şekilde mutlu olmanın ve ilerlemenin tek yolu…
Bir vizyonu ve ilhamı takip ediyorsanız, lider ya da takip eden olmanızın farkı yoktur. Vizyon sizi ateşler, kendine çeker; gerçek lider, vizyondur. Bu yoksa ya mesleğiniz ya da kariyeriniz vardır. Meslek aç kalmamaya; kariyer terfi etmeye; vizyon ise mutluluğa götürür.
İhtiyacınız olan şey, dünyanın neye ihtiyaç duyduğunu kendi ilhamınızla berlirlemek ve bu uğurda kalbinizi, ruhunuzu, emeğinizi ve sahip olduklarınızı vermek. Sizin verdiğinizi görenler mutlaka size katılacaklardır. Size katılanlar değer katacak ve hep birlikte ilerleyeceksiniz. Size inanmaları ise sizin bu yola ne kadar inandığınıza ve bu yolda ne kadar fedakarlık yapabildiğinize bağlı…
NEDEN BAZILARI DAHA ŞANSSIZ!
Küçük yaşlardayken en çok düşündüğüm şeylerden biri, neden bazı insanların diğerlerinden daha az şanslı olduğuydu. Çocukluğumu Karadenizli bir babanın ve Mardinli bir annenin üç çocuğundan biri olarak geçirdim. Bir memur…
MR. HYDE İLE EŞEK SAATİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
Dr.Jekyll ve Mr.Hyde’ı hepiniz bilirsiniz. Hikâyenin en önemli özelliği bir zihnin iki zıt yönünü anlatmasıdır. Hepimizin içinde var olan, bizim karanlık ve aydınlık yanımızı gösteren bir metaforu öyküleştirir. Size eserden…
İŞ DEĞİŞTİRMEK İSTEYENLER İÇİN…
Son dönemlerde kurumsal şirketlerde çalışanların işleriyle ilgili mutsuzluklarına sık sık şahit oluyorum. Çoğu yeni bir iş arayışında… Bazıları aktif bir şekilde, bazıları ise daha pasif şekilde iş arama/tarama halindeler. Çoğuna…
FİZİK BÖLÜMÜNÜ ÇOK ZEKİ OLDUĞUM İÇİN TERCİH ETTİM
Geçenlerde bir psikoloji forumunda hem şaşırdığım hem üzüldüğüm bir soru ve cevap ile karşılaştım. Soruyu tam olarak aktarıyorum: “137 ortalama IQ skoruna sahibim (WİSC-R). Lise öğrenimimi özel bir fen lisesinde…