Yontma Taş Devri’ni, filmlerde ya da belgesellerde izlemediyseniz süresinin tam milattan iki milyon yıl önce başlayıp sadece on bin yıl önce bittiğini bilemeyebilirsiniz.
Yani atalarımız tam 1.990.000 yıl boyunca ellerine taş diye aldıkları ne varsa yontmuşlar. Teknolojinin gelişimi pek de hızlı değilmiş. Yani anlayacağınız bir taşı cilalamaya başlamaları neredeyse iki milyon yıllarını götürmüş. Hepsine helal olsun diyorum. Seçim şansım olsa ben onların devamıyım demezdim.
Tarih ve teknoloji arasındaki ilişkiye bakıldığında logaritmik ilişkiyi fark etmek hiç de zor değil. Daha doksanlarda cep telefonları hayatımızda yer bulduğunda giyilebilir teknolojilerden, yapay zekadan pek de bahsetmiyorduk.
Teknoloji hem iş modellerini hem de insanı değiştiriyor. Bundan 20 yıl önce motorlar konusunda bir eğitim aldığımda karbüratörlü yapılardan bahsederken elde ettiğim bilgiyi kullanacağım zamana kadar geçen zamanda karbüratörlü araç kalmamıştı. Aynı şey Tıp, Fizik, Kimya, Termodinamik ve diğer bütün pozitif ve sosyal bilim alanlarında gerçekleşiyor. Yani okullar ya da akademi artık günceli yakalamaktan çok uzaktalar. Dolayısıyla elinde bir diploma olanın okulda öğrenebileceği sadece online ve tek tuşla Google üzerinde yapacağı bir araştırmada elde edeceklerinden çok daha az. İşte tam da bu yüzden asıl önem kazanan şey kişinin karakteri ve yetkinlikleri oluyor. Bilgiyi bunlar arasında saymıyorum bile. Eğer yeterince tutkunuz varsa psikolojiyi, felsefeyi, elektronik mühendisliğini ve yazılımı, konunun okullarında okumuş olanlardan bile çok daha iyi bilebilirsiniz.
Yeni işe alım kriterlerinizde bakmanız gereken en önemli yetkinlikler dijital medya yetkinlikleri. Amerika’da Henry Jenkins’in MacArthur Foundation yapmış olduğu araştırmayı okursanız sadece 2005 yılında Amerikalıların % 57 sinin medya yaratıcısı olduğunu görürsünüz. Artık şirketler medya yaratımı için yeni üst düzey pozisyonlar bile belirliyorlar.
Jenkins’e göre yeni dünya düzeninde sahip olunması gereken dijital yetkinlikler şunlardır:
Oyun — Birinin etrafında olanlar ile deney yaparak sorunu çözme kapasitesi
Performans — İmprovizasyon ve keşfetme amacıyla alternatif kimlikleri kullanabilme becerisi
Simülasyon — Gerçek dünya süreçlerini, dinamik modeller halinde zihinde işleyebilme, yapılandırabilme ve yorumlayabilme becerisi
Uygunluk — Medya içeriklerini uygun bir şekilde karıştırabilme ve anlamlı bir hale getirebilme becerisi
Çok Görevlilik — Gerekli detayları fark ederek birinin çevresini görme ve sezme becerisi
Dağıtılmış Bilinç — Zihin kapasitesini genişletebilmek için araçlar arasındaki karşılıklı ilişkiyi anlamlı bir şekilde gerçekleştirebilme becerisi
Kollektif Zeka — Ortak bir amaca doğru bilgilerini ve notlarını başkaları ile karşılaştırmalı olarak geliştirme ve birleştirebilme becerisi
Yargılama — Bilgi kaynaklarının doğruluğunu ve güvenilirliğini değerlendirebilme becerisi
Transmedia Navigasyon — Farklı modeller arasındaki hikayelerin akışını takip edebilme becerisi
Networking — Bilgiyi yayma ve sentezlemek için araştırma becerisi
Müzakere — Farklı topluluklarda olabilme, farklı ve saygı duyulabilecek bakış açılarına sahip olabilme ve alternatif normları takip edebilme becerisi
Artık bilgi öğretmeyi değil beceri öğretmeyi ön plana almak zorundayız. Bilginin fazla ama uygulama becerisinin yetersiz olduğu bir dünyadayız. Bilgiye ulaşmak 20 yıl önce Meydan Laourusse satın alarak yaptığımız bir şeydi ama şimdi dünyanın en büyük bilgi ağına cep telefonumuz üzerinden sahibiz.
Örneğin işe alımlarınızda hangilerini yetkinlik olarak görüyorsunuz? Hiçbirini mi? O zaman çok dikkatli olun. Yeni dünya için dinozor olabilirsiniz. Nesliniz tükenmeden önlem almanızı tavsiye ederim.
Özellikle okulların ve eğitim yöneticilerinin sınav sistemleri üzerinden eleştiririldiği bugünlerde asıl eleştirinin okullarda dijital yetkinliklerin yeterince öğretilmemesi olduğunu da söylemek isterim.
Dijital medya yetkinlikleri için bir hayalim var. Müfredata aykırı olduğu için bu hayalimi gerçekleştirmem zor olacak ama adını şimdiden söyleyeyim. “Dijital Okul” (Lütfen bu fikrimi birileri çalsın!) Belki kısa vadede bir okul kuramayabilirim ama var olan bir okulu tamamen dijital kültüre geçmeye ikna edebilirim. Düşünsenize tüm eğitimi oyunlaştırdığınız bir okul, sizce çocuklar okula daha fazla gelmek istemezler miydi?
Ya da siz çocuğunuzu böyle bir okula göndermek istemez miydiniz?
Doktora tezimde üzerinde çalıştığım dijital yetkinlikler için de ölçekleri belirleyerek sonuca ulaşmayı planlıyorum. Eğer yapabilirsem ölçüm de mümkün olacak. Sonuçta ölçemediğimiz şeyi geliştiremeyiz.
BUNU ANLAMAYAN YOK OLACAK
Yıllardır söylenir durur. “Müşterini tanı!” Birçok sektörde bu ilkenin sıklıkla söylenmesine rağmen öneminin yeterince anlaşılmadığını düşünüyorum. Ya da anlaşılıyorsa da ben fark edemiyorum. Çünkü kocaman kocaman şirketlerde bile aykırı uygulamaları…
MR. HYDE İLE EŞEK SAATİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
Dr.Jekyll ve Mr.Hyde’ı hepiniz bilirsiniz. Hikâyenin en önemli özelliği bir zihnin iki zıt yönünü anlatmasıdır. Hepimizin içinde var olan, bizim karanlık ve aydınlık yanımızı gösteren bir metaforu öyküleştirir. Size eserden…
İŞ DEĞİŞTİRMEK İSTEYENLER İÇİN…
Son dönemlerde kurumsal şirketlerde çalışanların işleriyle ilgili mutsuzluklarına sık sık şahit oluyorum. Çoğu yeni bir iş arayışında… Bazıları aktif bir şekilde, bazıları ise daha pasif şekilde iş arama/tarama halindeler. Çoğuna…
FİZİK BÖLÜMÜNÜ ÇOK ZEKİ OLDUĞUM İÇİN TERCİH ETTİM
Geçenlerde bir psikoloji forumunda hem şaşırdığım hem üzüldüğüm bir soru ve cevap ile karşılaştım. Soruyu tam olarak aktarıyorum: “137 ortalama IQ skoruna sahibim (WİSC-R). Lise öğrenimimi özel bir fen lisesinde…